Thêm vào "Bài yêu thích"
Kịch bản phim quảng cáo của nước ngoài quay tại Việt Nam có những ý tưởng khá trừu tượng, đôi khi không hiểu nổi. Phim chỉ 30 giây hoặc 1 phút nhưng tổ chế tác chuẩn bị cả tuần, nhất là khâu chọn cảnh rất kỹ lưỡng, chu đáo. Tôi xem storyboard – bảng vẽ câu chuyện sẽ được sử dụng nhiều để quay, gồm đủ mọi thứ liên quan đến thị giác và chuyển động, có cảm giác không hẳn là một câu chuyện bằng hình. Nó ẩn chứa nhiều yếu tố kỹ thuật hơn là những chuyển động biểu kiến, tức là những chuyển động thấy bằng mắt nhưng không thực có. Khi dựng, ráp hình, các khuôn ảnh sẽ được đạo diễn chắt lọc, chọn lựa sao cho đẹp nhất, phù hợp nhất. Vì vậy khi quay, họ không ngại tốn phim, ghi hình nhiều nhất có thể. Máy quay thường là loại 16 ly, do nhóm sản xuất tự mang qua. Vài thiết bị khác như các loại ống kính tạo hiệu ứng đặc biệt, dolly cable, họ cũng đem từ nước bản xứ hoặc thuê từ một quốc gia khác sang. Nhìn chung, để hoàn thành giai đoạn quay một mẩu phim quảng cáo phát sóng ở nước ngoài như thế cũng khá tốn kém.
Có một mẩu quảng cáo kẹo chewing-gum của Pháp không biết thời lượng phát sóng là bao lâu nhưng quay tại Việt Nam mất ba ngày. Kịch bản này dễ hiểu hơn. Đạo diễn chọn diễn viên Mạc Can làm nhân vật chính. Người phiên dịch lúc đầu “dịch” kịch bản ra tiếng Việt, không biết nguyên bản thế nào mà “ông chủ lớn” trong phim lại viết là “vị cha già dân tộc” khiến sau đó các bản in đều phải thu hồi lại hết, in bản mới. Nghe nói sau khi mẩu quảng cáo phát sóng tại Pháp, sản phẩm chewing-gum ấy đã bán chạy như tôm tươi.
Có kịch bản phim quảng cáo nọ, khi đi xin phép quay trong một công ty, nửa đường vào quán uống nước, tôi xem lại storyboard mới thấy toàn là cảnh đánh đấm. Tôi hết hồn, bảo anh trợ lý:
▪︎ Kịch bản thế này ai cho quay.
Thật ra bối cảnh thuê quay chỉ là một nhà kho rộng, khi lên phim chẳng biết ở đâu. Nhưng với kinh nghiệm riêng, tôi biết chắc nếu để y chang kịch bản như thế thì ban giám đốc công ty sẽ từ chối không cho quay. Vậy là phải quay về, yêu cầu chỉnh sửa kịch bản. Cuối cùng, kết quả thật tốt đẹp. Mẩu quảng cáo ấy theo tôi biết là làm theo dạng game.
Một hôm chúng tôi nhận được một kịch bản phim quảng cáo du lịch, quay traveling, thời gian dự kiến là một ngày. Tổ chế tác mang qua một diễn viên nữ, tuổi độ 16, nghe nói là người Ailen. Cô diễn viên bé nhỏ xinh đẹp, cười suốt ngày, theo chân đoàn phim đi quay khắp trung tâm quận 1. Có một cảnh cô ngồi bên khung cửa trên lầu chung cư Eden, máy quay đặt trước hotel Rex chĩa sang, tôi phải đứng ngoài hành lang chung cư để “giữ trật tự”, nhờ những người trong ấy nép sang một bên khi nghe tiếng “action” từ bộ đàm. Phim quay nhẹ nhàng như đi chơi.
Phong cách làm việc của đạo diễn phim quảng cáo nước ngoài rất từ tốn, nhẹ nhàng, không có gì phải “lên gân” vì mọi thứ đã được chuẩn bị trước rất chu đáo, không hề có phát sinh. Chúng tôi không có cơ hội xem lại tác phẩm vì đó chỉ là những thước phim âm bản, về nước họ mới in tráng.
Một hôm tôi nhận làm sản xuất cho một bộ phim tài liệu nói về trẻ mồ côi, cơ nhỡ. Khi quay trong một khu xóm lao động, anh đạo diễn nước ngoài cứ đòi quay cảnh cầu cá nhưng tôi không cho. Anh ta bảo:
▪︎ Đêm qua tôi xem ti vi thấy có phim kia quay mấy cảnh này rất nhiều. Đâu có gì mà cấm nhỉ?
Mặc dù tôi không biết bộ phim anh ta nói là phim gì, nhưng tôi cũng có thể đoán được nên trả lời:
▪︎ Đó là phim về môi trường, người ta đang bàn về việc cải tạo, phá bỏ những hình tượng không đẹp đó đối với một đô thị văn minh. Còn phim mình đang làm là về đề tài trẻ mồ côi, đâu có dính dáng.
Anh đạo diễn có vẻ thông hiểu, không đòi nữa. Với đạo diễn nước ngoài, mình phải cắt nghĩa rõ ràng họ mới chịu “buông tha”, không thì cứ mãi thắc mắc, gạn hỏi.
Thường một phim quảng cáo của nước ngoài, họ sang ta chỉ có vài người, còn lại thuê một công ty khác làm dịch vụ. Đoàn phim khi hoạt động cũng chỉ trên dưới 15 người, gồm hóa trang, làm tóc, ánh sáng, phụ quay…Bối cảnh quay chủ yếu ở Sài Gòn, thỉnh thoảng mới có phim đi Phan Thiết, Đà Lạt…Thời gian làm phim ngắn, quan hệ tiếp xúc cũng ít nên khó có nhiều những kỷ niệm. Ấn tượng mạnh nhất với chúng tôi chính là phong cách quá chuyên nghiệp của tổ chế tác người nước ngoài, có biết bao điều cần phải học hỏi.
(15/4/2021)
Who's Online : 2
