Thêm vào "Bài yêu thích"
Năm 1994 tôi được phân công làm trợ lý chủ nhiệm cho phim “Xích lô” (Cyclo) của hãng Lazenecs (Pháp). Bộ phim do Trần Anh Hùng (người Pháp gốc Việt) làm đạo diễn, quay toàn bộ tại TP. HCM, với sự góp mặt của tài tử Hong Kong Lương Triều Vỹ.
Công việc của tôi là đi xin phép các địa điểm làm bối cảnh quay và hổ trợ trật tự hiện trường. Giờ nhớ lại vẫn cảm thấy tội tội anh chàng Nicola, trợ lý đạo diễn. Anh đưa tôi một mảnh giấy ghi các chỗ cần xin phép, trong đó có địa chỉ 35 Lê Thánh Tôn. Đó là các nơi mà anh vừa đi thực địa với đạo diễn về. Tôi đến 35 Lê Thánh Tôn, thấy đó là cơ quan của Bộ giáo dục. Sau khi nghe tôi trình bày, họ đồng ý. Qua hôm sau tôi dẫn tổ đạo diễn đến xem bối cảnh, khi xe dừng tôi đi thẳng vào cơ quan thì Nicola chạy theo cản lại, nói không phải ở đây mà là toà nhà kế bên. Tôi đưa mảnh giấy, chỉ cho Nicola thấy 35 là đây. Thì ra anh ấy bị nhầm, phải ghi là 35 B mới đúng. Đã lỡ rồi, tôi dẫn phái đoàn đi lên đại toà nhà kế cận. Đó là khu chung cư, ban ngày khách ra vào tự do. Chỗ đạo diễn cần xem cảnh là một căn hộ trên sân thượng có trồng dừa và vài loại cây ăn trái khác. Lúc ra về, trên xe đạo diễn hỏi tôi:
- Anh Sĩ biết tiếng Pháp không?
Tôi có biết chút ít nhưng vội đáp:
- Dạ không anh.
Thế là đạo diễn mắng cho Nicola một trận bằng tiếng Tây về cái tội ghi nhầm địa chỉ. Nghe nói bên Tây khó lắm, phạm một lỗi nặng là bị đuổi việc ngay. Nhìn vẻ mặt tái mét của Nicola mà tôi thấy mình như người có lỗi.
Bối cảnh lớn của bộ phim được quay tại vòng xoay bưu điện Chợ Lớn. Được phép, đoàn phim cho dựng một căn nhà gỗ lá hai tầng ngay đầu đường Hải Thượng Lãn Ông, sau sẽ quay cảnh nhà bị đốt. Đối diện căn nhà gỗ cũng là một địa điểm quay, một phòng có cửa sổ nhìn xuống đường, thuê của một hộ người Hoa. Vai nữ chính sẽ từ cửa sổ lầu bên đây nhìn sang cửa sổ căn nhà gỗ có vai nam chính (Lương Triều Vỹ đóng). Đó là một cảnh thơ mộng trong phim. Để quay được cảnh này, đoàn phim phải thuê dolly cable, mang cả chuyên viên sang Việt Nam. Khi lắp ráp dolly, không ai được có mặt ngoài nhóm kỹ thuật, quay phim và đạo diễn. Quay xong họ sẽ ráp lại máy và mang về nước ngay, vì tiền thuê một ngày rất mắc.
Đoàn đặt nấu ăn, trưa mang ra bối cảnh, một khẩu phần giá gấp đôi so với ăn tiệm. Ai cũng phải ăn, không được lảnh tiền ngoài vài người bận công tác. Anh em bảo nhau: “Tây nó sợ phát tiền mình chỉ ăn khoai lang, bắp luộc sẽ không có sức làm việc”.
Ngoài phong cách làm việc bài bản, nghiêm túc, thái độ giao tiếp của đạo diễn Trần Anh Hùng cũng cực kỳ lịch sự, văn minh và lễ phép. Gặp tôi trong hãng phim, bao giờ Hùng cũng gật đầu chào và cười rạng rỡ. Diễn viên Lương Triều Vỹ cũng thế, rất khiêm tốn, dễ thương và gương mặt ít khi thiếu nụ cười. Tôi nhớ có hôm quay tại một biệt thự đường Hồ Hảo Hớn, quận 1, Trần Anh Hùng và Lương Triều Vỹ phải trốn trong nhà, dùng cơm hộp để tránh mặt những fan hâm mộ, nhất là phóng viên báo chí. Ăn bữa cơm trưa đạm bạc vậy mà hai người cứ coi như không, vẫn bình thường vui vẻ.
Tết năm đó chúng tôi quay “thông tầm” luôn. Giao thừa quay chùa Vĩnh Nghiêm, mồng một quay Chợ Lớn. Anh em được “bo” mỗi người một phong bì “dày cộm”. Phim có khoảng 15 ngày quay đêm, hôm nào về tới nhà cũng 2:30 sáng. Thứ bảy và chủ nhật được nghỉ. Tôi lại là người ham tiền, ham việc nên nhận làm thêm “trợ lý” cho “trợ lý chủ nhiệm” người Pháp. Đoàn chia làm hai nhóm, nhóm đi quay đêm thì 4 giờ chiều có mặt làm đến 2 giờ sáng hôm sau. Nhóm còn lại làm các công việc chuẩn bị cho nhóm kia từ 7:00 sáng đến 4:00 chiều. Tôi vừa đi quay, vừa nhận làm thêm công việc ban ngày. Vì vậy trong 15 ngày quay đêm, mỗi đêm tôi chỉ ngủ được 4 tiếng, từ 2:30 đến 6:30 đã phải dậy để đi làm.
Kế hoạch làm việc của đoàn phim tại Việt Nam là 6 tháng, chuẩn bị 4 tháng và quay 2 tháng. Bộ phim đã kết thúc ngày quay đúng như dự định. Đoàn in, phát cho anh em mỗi người một quyển sổ ghi họ tên, chức danh và số điện thoại của đầy đủ nhân viên.
Bộ phim “Xích lô” giành giải thưởng danh giá Sư Tử Vàng cho phim hay nhất tại Liên hoan phim Venice 1995.
(06/7/2020)
Who's Online : 6
