

Vừa mới đọc tin trên báo, biết nghệ sĩ Mạc Can sức khỏe suy yếu mà lòng cảm thương xúc động. Mạc Can là một người đa tài, chuyên ảo thuật, tham gia đóng phim và viết văn. Tiểu thuyết TẤM VÁN PHÓNG DAO của ông từng đoạt nhiều giải thưởng lớn.
Tôi đi làm phim, thỉnh thoảng gặp gỡ Mạc Can trong một vài bộ phim. Tánh ông hiền lành, chất phác và hài hước. Có một lần đoàn phim chuyển bối cảnh, tôi đưa Mạc Can đi trước bằng xe buýt, lên xe, ông nói giễu vài câu khiến hành khách cười vang. Có người nhận ra ông liền kêu lên:
- Ảo thuật gia Mạc Can kìa!
Một cậu bé trạc 10 tuổi ngồi gần bên nói: - Chú ơi, ảo thuật đi chú.
Mạc Can quay sang, cười hiền lành: - Chú không có mang đồ nghề.
Xe ghé trạm, cậu bé theo người nhà bước xuống, còn xoay đầu nói với: - Con thích xem chú ảo thuật lắm.
Người ta dễ nhận ra một ảo thuật gia Mạc Can hơn là nhà văn Mạc Can. Điều đó cũng dễ hiểu, vì đó là bộ môn nghệ thuật của công chúng và Mạc Can đã gắn bó mấy chục năm, từ lúc còn là một cậu bé theo cha sống kiếp thương hồ, lênh đênh trên sông nước. Cha ông là ảo thuật gia nổi tiếng Lê văn Quý của thời xưa.
Tôi thường “Trà đá với Mạc Can” mỗi lúc ông vào Hãng phim Giải Phóng. Có lần tô i khoe với ông là mới làm xong cho ông một trang web, ông liền nói: - Nhớ đừng viết gì dính líu đến chuyện chánh trị nhé.
Tôi biết ông kỹ tính nên cười nói: - Không có. Trang này gọi là Mạc Can Fan’s Club, chỉ đăng lại những bài viết trên các báo về “Nhà văn Mạc Can”.
Thời gian trôi qua, có một dạo tôi nghe tin Mạc Can đi Mỹ rồi hai năm sau lại trở về, xuất bản thêm sách mới, sáng tác thêm nhiều truyện ngắn mới. Lúc này trang web tôi làm cho ông đã bị hỏng link. Tôi lại up toàn bộ bài viết qua trang web mới. Tên miền đó tôi xài được một thời gian rồi cũng bỏ, hồi năm rồi, không gia hạn. Gần đây tôi lại mua domain mới nên tạo ra subdomain maccan.tapbut.com để tải lên tất cả các bài báo viết về ông. Lần này, nhờ WordPress tôi đã chọn được giao diện khá ưng ý, vừa trẻ trung, vừa sang trọng.
Nhớ trang web đầu tiên làm cho Mạc Can, tôi chỉ xài web free, địa chỉ là maccan.it.tt. Trang này được báo Nông Thôn Ngày Nay đề cập tới bằng những dòng như sau:
Vào nghề viết khá muộn nhưng chắc hiếm có nhà văn nào như ông, được bạn đọc yêu quý và xây dựng một trang web riêng cho mình ở địa chỉ http://maccan.it.tt trên đó lưu giữ tất cả những gì liên quan đến ông. Lạc vào trang web này, người ta sẽ càng cảm thấy khó hiểu, bởi một con người như ông, xuất thân từ một gánh hát trôi nổi trên sông Tiền, vào làng giải trí với tư cách một ảo thuật gia, một cây hài trên sân khấu, trên màn ảnh, rồi cuối cùng lại bỏ hết để ngồi viết văn, không hiểu ông sẽ còn đem đến một điều bất ngờ nào nữa. Với hàng trăm ngàn những bạn đọc tự xếp mình vào Mạc Can Fan’s Club (Câu lạc bộ những người hâm mộ Mạc Can) thì ông đúng là một niềm tự hào của họ.
(https://maccan.tapbut.com/2021/02/15/mac-can-viet-van-nhu-lam-ao-thuat/)
Tôi có đứa cháu gái sống bên Mỹ, lần đó đọc được tin đăng Facebook của tôi rằng Mạc Can đang bệnh nặng, liền gởi về 3 triệu đồng nhờ tôi đưa giúp cho ông. Tôi phải nhắn tin diễn viên Thanh Bình hỏi số điện thoại để gọi cho ông mới biết được địa chỉ của ông.Tôi cùng vợ đến cầu Kinh Thanh Đa, tìm đến nơi ông ở. Nhận được tiền, ông cứ cảm ơn suốt. Nhưng có vẻ như ông đã quên tôi, lâu lâu lại nói: - Ông là Sĩ phải không? Tôi nhớ ra ông rồi.
Lần đó ông vừa nằm viện về, tuy yếu nhưng vẫn còn chạy xe máy được. Ông thường đi các tòa báo để lảnh nhuận bút, ra Trần quốc Thảo ngồi quán cà phê và đi đóng phim. Lần này sau khi xuất viện về, ông suy yếu hẳn, không tự đi lại được, ăn uống cũng cần người hổ trợ. Có lẽ hiện tại ông cũng không sáng tác được gì, vì nghe nói trí nhớ ông kém lắm, lúc nhớ lúc quên.
Cầu Chúa chúc lành cho Mạc Can. Mong ông mau khỏe lại để tiếp tục kiếp tằm nhả tơ, sáng tác thêm nhiều tác phẩm mới.
(16/2/2021)